Prawo cywilne 25.09.2011r.

Zdolność prawna i zdolność do czynności prawnych osób fizycznych i prawnych.

OSOBY FIZYCZNE.
ZDOLNOŚĆ PRAWNA- to zdolność do stania się podmiotem praw i obowiązków na skutek różnych zdarzeń cywilno- prawnych np: dziedziczenia, umowy, czynu niedozwolonego, (trwa od momentu urodzin aż do śmierci)

CECHY INDYWIDUALIZUJĄCE OSOBĘ PRAWNĄ.
-imię nazwisko.
-stan cywilny.
-płeć
-miejsce zamieszkania (miejscem zamieszkania osoby fizycznej to miejscowość w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego tam pobytu)

Nasciturus- dziecko poczęte nie urodzone.

Koniec zdolności prawnej.
-śmierć.
-stwierdzenie zgonu.
-uznanie za zmarłego (zaginięcie osób)
STWIERDZENIE ZGONU- dokonywane jest przez sąd postanowieniem jeżeli śmierć człowieka jest niewątpliwa ale nie sporządzono aktu zgonu w trybie zwykłym.
UZNANIE ZA ZMARŁEGO- (zaginięcie osoby, upływ czasu określony przepisami)
-w sytuacjach zwykłych uznanie za zmarłego może nastąpić po upływie 10 lat liczonych od końca roku kalendarzowego w którym była ostatnia informacja o tej osobie
1 maja 2010=> 1 stycznia 2021r. (gdy przekroczy 70 lat to czas skraca się do lat 5)
1 maja 2010=> 1 stycznia 2016r.
-zaginięcie osoby w sytuacjach nadzwyczajnych.
podróż morska lub powietrzna 6 miesięcy od daty katastrofy. Wniosek o uznanie za zmarłego może złożyć każdy zainteresowany w sądzie rejonowym.

ZDOLNOŚĆ DO CZYNNOŚCI PRAWNYCH.
1) pełna- osoby pełnoletnie powyżej 18 roku życia i takie które wcześniej zawarły związek małżeński 16 lat (kobiety)
2) ograniczona- osoby 13-18 roku życia i ubezwłasnowolnione częściowo.
3) brak zdolności- osoby poniżej 13 roku życia i osoby ubezwłasnowolnione całkowicie.

UBEZWŁASNOWOLNIENIE CZĘŚCIOWE. Z wnioskiem do sądu okręgowego może wystąpić:
-małżonek.
-krewni w linii prostej
-rodzeństwo
-przedstawiciel ustawowy.
-opiekun prawny.
-rodzice
-dziadkowie
-pradziadkowie.
-dzieci
-wnuki
z powodu choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego, inne zaburzenia czynności psychicznych (alkoholizm, narkomania)

OSOBY OGRANICZONE W ZDOLNOŚCI.
mogą dokonywać czynności prawnych które nie mają charakteru zobowiązującego lub rozporządzającego (chyba że za zgoda przedstawiciela ustawowego ) mogą zawierać umowy powszechne, w drobnych bieżących sprawach życia codziennego, mogą zawierać umowy o pracę jako pracownik młodociany, mogą rozporządzać swoim zarobkiem jak równiez kieszonkowym.


OSOBY PRAWNE.
CECHY OSÓB PRAWNYCH.
1) wyodrębnienie organizacyjne.
2) Wyodrębnienie majątkowe (spółki prawa handlowego)
-każda spółka musi mieć swój kapitał.
3) Określenie organu osoby prawnej (osób lub osoby które ją reprezentują)
4) Musi istnieć przepis szczególny który przyzna jednostce organizacyjnej osobowość prawną np: kodeks handlowy, ustawa o samorządzie gminnym

POSTANIE OSOBY PRAWNEJ.
1) system aktów i organów państwowych.
-prawo bankowe- banki państwowe.
-ustawa o szkolnictwie wyższym- uczelnie wyższe.
-ustawa o przedsiębiorstwach państwowych- przedsiębiorstwa (samodzielne jednostki organizacyjne posiadające odpowiedzialność karną)
-kolej PKP.
-Poczta polska.
2) System koncesyjny- potrzebna jest zgoda organu państwa, do powstania osoby prawnej MSWiA (koncesje) Komendant wojewódzki- licencje (agencja ochrony)
3) system normatywny- jeżeli określona jednostka organizacyjna spełnia przesłanki ustawowe to jest osoba prawna. (tak powstają wszystkie spółki prawa handlowego)

ZDOLNOŚĆ PRAWNA I ZDOLNOŚĆ DO CZYNNOŚCI
PRAWNEJ POWSTAJE Z CHILĄ JEJ POWSTANIA KTÓRE SIĘ REJESTRUJE W KRS - KRAJOWYM REJESTRZE SĄDOWYM W SĄDZIE REJONOWYM.

RODZAJE OSÓB PRAWNYCH.
I. skarb państwa i państwowe osoby prawne (fiskus)
II Korporacje i fundacje (majątek)
II.komunalne osoby prawne.

SKARB PAŃSTWA. policja, szpitale, urzędy, wojewódzki, rejonowe i izby skarbowe.
PAŃSTWOWE OSOBY PRAWNE- PKP, NBP, Poczta Polska, szkoły wyższe, Agencja własności rolnej.

USTANIE OSOBY PRAWNEJ.
1) Przez rozwiązanie osoby prawnej np:uchwałą wspólników.
2) na skutek aktu właściwego organu państwowego.
3) upływ czasu.
4) inkorporacja osoby prawnej (połączenie osób prawnych)
5) unia osób prawnych.
 6) podział osoby prawnej na kilka nowych.


-prawnuki