PRAWO CYWILNE 25.09.2011

Zdolność prawna i zdolności do czynności prawnych osób fizycznych i prawnych.
OSOBY FIZYCZNE.
Zdolność prawna- to zdolność do stania się podmiotem praw i obowiązków na skutek różnych zdarzeń cywilno-prawnych np: dziedziczenia, umowy, czynu niedozwolonego (trwa od momentu urodzin do śmierci)

Cechy indywidualizujące osobę fizyczną:
- imię i nazwisko
- stan cywilny
- płeć
- miejsce zamieszkania (miejscem zamieszkania osoby fizycznej to miejscowość w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego tam pobytu)

Nasciturus- dziecko poczęte nie urodzone.

KONIEC ZDOLNOŚCI PRAWNEJ.
-śmierć
-stwierdzenie zgonu
-uznanie za zmarłego (zaginięcie osób)

stwierdzenie zgonu-  dokonywane jest przez sąd postanowieniem jeżeli śmierć człowieka jest niewątpliwa ale nie sporządzono aktu zgonu w trybie zwykłym.

uznanie za zmarłego- (zaginięcie osoby, upływ czasu określonego przepisami)
-w sytuacjach zwykłych, uznanie za zmarłego może zastąpić po upływie 10 lat liczonych od końca roku kalendarzowego w którym była ostatnia informacja o tej osobie.
1 maja 2010 => 1 stycznia 2021r.
                  10 lat,                      gdy przekracza 70 lat. to czas się skraca o 5 lat
1 maja 2010 => 1 stycznia 2016r.
-zaginięcie w sytuacjach nadzwyczajnych- podróż morska lub powietrzna 6 miesięcy od daty katastrofy.
Wniosek o uznanie za zmarłego może złożyć każdy zainteresowany, w sądzie rejonowym.

Zdolność do czynności prawnych (umowa)
1) pełna- osoby pełnoletnie powyżej 18 lat i także te które wcześniej zawarły związek małżeński 16 lat kobiety.
2) ograniczona- osoby 13-18 lat i ubezwłasnowolnione częściowo.
3) brak zdolności- osoby poniżej 13 lat i osoby ubezwłasnowolnione całkowicie.

Ubezwłasnowolnienie częściowe z wnioskiem może wystąpić do sądu okręgowego:
-małżonek
-krewni w linii prostej
-rodzeństwo
-przedstawiciel ustawowy
-opiekun prawny.

wstępni <= ja => dzieci, wnuki, prawnuki.

(rodzice, dziadkowie, pradziadkowie.
z powodu choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego, inne zaburzenia czynności psychicznych (alkoholizm, narkomania)

OSOBY OGRANICZONE W ZDOLNOŚCI mogą dokonać czynności prawnych które nie mają charakteru zobowiązującego lub rozporządzającego (chyba że za zgodą przedstawiciela ustawowego)  mogą zawierać umowy powszechne w drobnych bieżących sprawach życia codziennego, mogą zawrzeć umowę o pracę jako pracownik młodociany, mogą rozporządzać swoim zarobkiem jak również kieszonkowym.

OSOBY PRAWNE.
CECHY:
1) wyodrębnienie organizacyjne.
2) wyodrębnienie majątkowe (spółki prawa handlowego) -każda spółka musi mieć swój kapitał.
3) Określenie organu osoby prawnej (osób lub osoby która ją reprezentuje)
4) Musi istnieć przepis szczególny który przyzna jednostce organizacyjnej osobowość prawną np: Kodeks handlowy, Ustawa o samorządzie gminnym-gmina.

POWSTANIE OSOBY PRAWNEJ.
1) system aktów i organów państwowych
-prawo bankowe - banki państwowe.
-ustawa o szkolnictwie wyższym- uczelnie wyższe.
-ustawa o przedsiębiorstwach państwowych- przedsiębiorstwa (samodzielne jednostki organizacyjne posiadające odpowiedzialność prawną)
-kolej, PKP
-Poczta Polska.
2)system koncesyjny- potrzebna jest zgoda organu państwa do powstania osoby prawnej. MSWiA => koncesje. Komendant wojewódzki => licencje.
Na prowadzenia agencji ochrony.
3)system normatywny- jeżeli określona jednostka organizacyjna spełnia przesłanki ustawowe to jest osoba prawna (tak powstają wszystkie spółki prawa handlowego)

ZDOLNOŚĆ PRAWNA I ZDOLNOŚĆ DO CZYNNOŚCI PRAWNEJ POWSTAJE Z CHWILĄ JAJ POWSTANIA KTÓRE SIĘ REJESTRUJE W KRS- KRAJOWY REJESTR SĄDOWY W SĄDZIE REJONOWYM.

RODZAJE OSÓB PRAWNYCH
-Skarb państwa (fiskus) i państwowe osoby prawne.
-Korporacje i fundacje (majątek)

SKARB PAŃSTWA- Policja, szpitale, urzędy, izby skarbowe, urzędy wojewódzkie, rejonowe.
PAŃSTWOWE OSOBY PRAWNE- PKP, NBP, Poczta Polska, szkoły wyższe, agencja własności rolnej.

USTANIE OSOBY PRAWNEJ.
1) przez rozwiązanie osoby prawnej np: uchwałą wspólników
2) na skutek aktu właściwego organu państwowego.
3) upływ czasu.
4) inkorporacja osoby prawnej (połączenie osób prawnych)
5) unia osób prawnych.
6) podział osoby prawnej na kilka nowych.